Osteoporoza to choroba, w której stopniowy ubytek masy kostnej prowadzi do zwiększonego ryzyka złamań kości. Indywidualna wartość tzw. masy szczytowej uwarunkowana jest genetycznie, jednak duży wpływ ma na nią dieta oraz styl życia. Nie bez znaczenia pozostają naturalne procesy starzenia się organizmu oraz jego fizjologia, które również wpływają na zwiększenie ryzyka wystąpienia osteoporozy. Choroba ta nie jest całkowicie wyleczalna, jednak można na różne sposoby jej zapobiegać oraz opóźniać objawy.
Czynniki obniżające gęstość kości
Na rozwój osteoporozy wpływa niewystarczająca ilość witaminy D, którą osoby nieprzebywające w miejscach nasłonecznionych muszą suplementować. Do obniżenia gęstości mineralnej kości przyczynia się nieostateczna podaż wapnia, który należy dostarczać razem z dietą. Rozwój osteoporozy mogą przyspieszać niektóre choroby, takie jak zespół złego wchłaniania, nadczynność tarczycy, cukrzyca czy schorzenia reumatoidalne. Skłonność do tego schorzenia jest też w dużym stopniu uwarunkowana dziedzicznie. Z uwagi na specyfikę gospodarki hormonalnej, osteoporoza częściej dotyka kobiety. Wydalanie wapnia z moczem przyspiesza kofeina, dlatego należy ograniczać spożycie kawy, mocnej herbaty czy napojów energetyzujących. Działanie komórek kościotwórczych zaburza również alkohol, ponieważ hamuje ich czynność i przyczynia się do utraty masy kostnej.
Profilaktyka osteoporozy
Utracie gęstości mineralnej kości warto zapobiegać, zanim jeszcze pojawią się pierwsze objawy osteoporozy. W profilaktyce kluczowe znaczenie ma dieta, która powinna zapewniać odpowiednią podaż wapnia. Najlepszym jego źródłem są produkty mleczne, a także warzywa liściaste, orzechy czy produkty wzbogacone wapniem. Nie bez znaczenia pozostaje również regularna, codzienna aktywność fizyczna. Osoby wysportowane są sprawniejsze, a tym samym mniej narażone na urazy kości. Zalecana ilość aktywności fizycznej to przynajmniej pół godziny na dobę. Do polecanych form ruchu należą spacery, pływanie, nordic walking czy biegi.
Leczenie osteoporozy
Badaniem pozwalającym na ocenę gęstości mineralnej kości jest densytometria. Przeprowadza się ją zarówno w diagnostyce osteoporozy, jak i ocenie stanu jej zaawansowania. Choroba ta nie jest niestety uleczalna, jednak jej następstwom można na różne sposoby zapobiegać. Celem terapii jest przede wszystkim zwiększenie masy kostnej, a tym samym redukcja złamań. Kluczowe znaczenie ma modyfikacja diety i podjęcie aktywności fizycznej, a w najbardziej zaawansowanych stadiach także farmakoterapia. Skuteczna profilaktyka i terapia osteoporozy pozwalają na uniknięcie nawet połowy możliwych złamań, dlatego polecane są wszystkim pacjentom zmagającym się z tym schorzeniem.
